تعیین سن بهینه مصرف یونجه و بررسی شکل فیزیکی استارتر بر عملکرد گوساله های شیرخوار

این مطالعه به منظور تعیین سن بهینه مصرف یونجه و بررسی شکل فیزیکی استارتر در جیره های آغازین بر پایه جو بر عملکرد و رفتار خوراک گوساله های شیری هلشتاین (50 رأس) به صورت طرح کاملاً تصادفی در 5 تیمار (10 تکرار در هر تیمار) انجام شد. تیمار ها به ترتیب شامل: 1) تیمار شاهد (62 درصد جو آسیاب شده بدون یونجه)، 2) جیره با 15 درصد یونجه از هفته دوم آزمایش، 3) جیره با 15 درصد یونجه از هفته چهارم آزمایش، 4) جیره با 15 درصد یونجه از هفته ششم آزمایش و 5) 31 درصد جو آسیاب شده + 31 درصد دانه گندم کامل در اختیار گوساله ها قرار گرفت. پس از تولد، گوساله ها با مقدار کافی آغوز تا 3 روزگی تغذیه شدند، و در جایگاه انفرادی قرار گرفتند. شیر مصرفی گوساله ها در آزمایش ثابت و برابر 10 درصد وزن بدن بود (نصف صبح و نصف عصر). جیره ها از نظر میزان پروتئین و انرژی یکسان بود. میزان ph، آمونیاک شکمبه ای و قابلیت هضم در هفته های 4، 6، 8 و 10 اندازه گیری شد. ملاک از شیرگیری بر اساس سن بود و همه گوساله ها در سن 56 روزگی قطع شیر شدند. پس از انجام آزمایش و آنالیز داده ها مشخص شد تیمار تغذیه یونجه از هفته دوم تأثیر معنی داری بر افزایش مصرف خوراک روزانه داشت (05/0 p<). میزان افزایش وزن روزانه در دوره قبل از شیرگیری و کل دوره معنی دار بود (05/0 p>) اما با افزایش سن در دوره بعد از شیرگیری معنی دار نبود (05/0 p<). بازده خوراک در دوره های قبل و بعد از شیرگیری معنی دار نبود ولی در کل دوره تحت تأثیر زمان مصرف یونجه قرار گرفت (05/0 p<). میانگین ph در هفته های 8 (01/0 p<) و 10 (05/0 p<) در تیمارهای حاوی علوفه یونجه بالاتر بود. غلظت آمونیاک شکمبه با افزایش سن کاهش و در هفته ششم در تیمار های حاوی یونجه نسبت به گروه شاهد بالاتر بود. با بررسی رفتار خوراک گوساله ها مشاهده گردید که گوساله های مصرف کننده یونجه زمان بیشتری را به مصرف خوراک، ایستادن و نشخوار نسبت به گروه شاهد سپری کردند (05/0 p<). پس از آنالیز داده های مربوط به شکل فیزیکی استارتر مشخص گردید جایگزین کردن دانه گندم کامل با جو آسیاب شده دارای اثر مشابه بر فاکتورهایی از جمله مصرف آغازین، افزایش وزن روزانه، بازده خوراک و قابلیت هضم داشت. با این وجود گوساله های مصرف کننده یونجه از ماه دوم به بعد از لحاظ عددی مصرف خوراک بالاتری داشتند. میزان ph شکمبه ای جیره شاهد در هفته چهارم بالاتر بود (05/0 p<) ولی با افزایش سن گوساله ها جیره حاوی گندم در هفته های 8 (05/0 p<) و 10 (01/0 p<) دارای ph بالاتری نسبت به گروه شاهد بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد اضافه کردن یونجه در سنین ابتدایی (هفته دوم) می تواند نقش موثری در عملکرد گوساله های شیری هلشتاین ایفا کند و همچنین مصرف گندم کامل در جیره آغازین از ماه دوم پس از تولد قابل توصیه است.